't Kabouterhuis Amsteldijk 196 Amsterdam

't Kabouterhuis Amsteldijk 196 . . . .

Terug naar de vorige pagina <<

deze pagina bevat veel fotomateriaal. Het kan even tijd in beslag nemen voordat alles gedownload is.

Tekst: Ton Apon
Kleurenfoto's: Jos Wiersema
De zw/w foto's en de kleurenfolder zijn eigendom van 't Kabouterhuis

Kabouters, stond er pront boven het stuk over mijn jeugd in de Rivierenbuurt.
Het enige wat daarover verder terugkwam waren twee regels over een in de straat geparkeerd staande autobus met kabouters erop en een vermoeden over een kleuterschool of zangkoor.
Onder andere door een reactie van een bezoekster van deze site, dat de bus wel eens kon toebehoren aan het toenmalige kinderdagverblijf ’t Kabouterhuis aan de Amsteldijk, voelde ik me aan mijn stand verplicht om na te gaan of dit het bestaan van dit voertuig kon verklaren.
Wie schetst mijn verbazing toen na enig speurwerk bleek dat de bus bekend was bij het nog immer op Amsteldijk 196 gevestigde Kabouterhuis, dat in 1945 werd opgericht.
Op 1 december 2005 is het 60-jarig jubileum gevierd.

TOEN

De villa
Op zoek naar een geschikte locatie, viel de keus op de langs de Amstel gelegen Villa Johanna.
Uit het Gemeentearchief is gebleken dat deze oorspronkelijk Villa Overdrecht heette. Na een renovatie in 1905 werd het waarschijnlijk Villa Johanna.
Deze leegstaande villa was aan het eind van de oorlog in bezit van de gemeente Amsterdam.
Het is niet uitgesloten dat dit huis tijdens de oorlog als onderkomen van de bezetter heeft gediend.

Villa Johanna in oorspronkelijke staat

Villa Johanna - 't Kabouterhuis - Amsteldijk - 50-er jaren

Oprichting en opening
Degene die op zoek was naar een geschikt onderkomen was de initiatiefnemer en oprichter van ’t Kabouterhuis, Dr. P.G. Kunst. Zijn doel was om de gezondheid van de bleekneusjes uit Amsterdam en omgeving op te vijzelen. Dit was geen overbodige luxe na de ontberingen van de voorliggende periode.
Dat het initiatief een duidelijk maatschappelijk belang diende, werd onderstreept door het feit dat de opening op 1 december 1945 is verricht door H.M. Koningin Juliana in tegenwoordigheid van haar beide dochters Beatrix en Irene. Het officiële karakter van hun bezoek zal de beide meisjes wel zijn ontgaan. Voor hen was het gewoon een dagje lekker spelen met leeftijdgenootjes.

Opening 1945 - prinsesjes Beatrix en Irene

Opening 1945 met Kon. Juliana, en de prinsesjes Beatrix en Irene

Opening 1945 - prinsesjes Irene en Beatrix

Opening 1945 - cake voor de prinsesjes Beatrix en Irene

Bleekneusjes
Het daadwerkelijk bieden van zorg vraagt natuurlijk om mensen, materiaal, voeding, enz.
Dat dit niet in ruime mate voorhanden was in de periode waar we het hier over hebben is geen moeilijke vaststelling. Met name de toenmalige secretaresse mevrouw Slootman heeft door middel van haar tomeloze inzet flinke hoeveelheden hulpmaterialen weten te veroveren. Ook diverse bedrijven werden benaderd om hun steun te geven.

Ingezonden door Wilma Kockx - 1956/1957

1945 - schenkingen van donateurs gearriveerd

Naast het materiële was er nog een belangrijk aspect dat de kinderen werd geboden:
De drie “R”’s: Rust, Regelmaat en Reinheid. Iets wat in de huidige opvoedcultuur niet eens zou misstaan. Behalve binnen werd er op mooie dagen ook buiten gerust, waarbij de bedjes keurig in het gelid werden opgesteld in de tuin of misschien zelfs wel in het omringende park. En was de zon er niet, dan gingen de kinderen gezamenlijk op het parket onder de hoogtezon, getooid met de welbekende brilletjes.

middagslaapje

met z'n allen onder de hoogtezon

middagslaapje in de openlucht

Ook ging men erop uit, waarbij de echte Kabouterbus werd ingezet. Het was een geweldige ervaring om de foto van het beeld dat ik ergens in mij achterhoofd bewaarde, als in een flits in volle glorie uit het ontwikkelbad te zien komen.
Menig tochtje zal gemaakt zijn, misschien naar Artis, ’t Kalfje of zelfs naar een speeltuin heel ver weg in Bussum.
Al met al zullen er door de jaren heen heel wat bleekneusjes gebruik gemaakt hebben van deze prachtige instelling; wel kinderen, waar zijn jullie?

datum onbekend - ' de Kabouterbus '

datum onbekend - bij Amstelstation

nieuwbouw in 1952
Begin vijftiger jaren bleek er al behoefte aan uitbreiding en in 1951 werd de eerste paal geslagen voor een nieuw onderkomen. Op 3 maart 1952 is dit in gebruik genomen. Dat ook dit niet ongemerkt voorbij is gegaan blijkt uit een felicitatiebrief van Koningin Juliana, waarin zij het bestuur succes wenst met dit “Lilliputhotelletje”. De officiële opening werd verricht door de particulier secretaresse van de Koningin, mevrouw Smits-Avis.

groepsfoto voor de aanbouw uit 1952

3 maart 1952 - opening nieuwbouw door mevrouw Smits-Avis, secretaresse van de koningin

1952 - nieuwbouw is gereed

1952 - hoofdingang nieuwbouw

In de jaren daarna zijn er verschillende aanbouwen geplaatst en in 1968 is de oude villa gesloopt.

De sloop van villa Johanna, 't Kabouterhuis - 1968

Anno 2006 is ’t Kabouterhuis uitgegroeid tot een professioneel medisch orthopedagogisch centrum. Er zijn inmiddels nog twee locaties in Amsterdam en één in Hoofddorp.
Een greep uit de aanwezige disciplines: gezinsbegeleider, gedragswetenschapper, kinderarts, kinderpsychiater, kinderfysiotherapeut, logopedist. Sinds ongeveer 5 jaar is er ook speciale hulpverlening voor kinderen met een autistische aandoening.
De laatste nieuwbouw is van 1969 en het is tijd om enkele oudere barakken die rondom het hoofdgebouw waren geplaatst te gaan vervangen door eigentijdse voorzieningen.

't Kabouterhuis - mei 2006

Voor het verzamelen van de informatie om tot dit verhaal te komen ben ik, samen met Jos Wiersema, die de zorg voor het fotomateriaal op zich heeft genomen, op bezoek gegaan bij het Kabouterhuis. Een woord van dank is hier op zijn plaats aan de huidige Management Assistent mevrouw Esther van Dreumel. Met veel enthousiasme heeft zij ons voorzien van het materiaal waarmee ik in staat ben gesteld het ene woordje “Kabouterbus” uit te breiden tot een wezenlijk stuk geschiedenis uit de bewogen jaren van onze Rivierenbuurt.

Bovendien zijn we dankbaar dat men door de jaren heen zeer zorgvuldig alle documentatie heeft bewaard, waaruit wij zo gretig hebben kunnen putten. Er waren vele foto’s en keurig opgeborgen krantenknipsels. Dat de organisatie bestaat uit zeer bevlogen mensen blijkt ook uit het feit dat verschillende medewerkers intussen een jarenlange staat van dienst hebben.

Ik heb zeker niet de pretentie volledig te zijn over de geschiedenis van deze tot de verbeelding sprekende instelling. Aanvullingen of ervaringen zijn van harte welkom.

Ton Apon
tonapon@zonnet.nl

website 't Kabouterhuis: www.kabouterhuis.nl

reacties:

Naam: Do Zuurveen-Meijer
Email: do.zuurveen@hetnet.nl

Wat een leuke site, vol herinneringen! Heb op het Kabouterhuis gewerkt en mijn diploma Kinderverzorging gehaald in de jaren '57-60. Daarna ('61) verhuisd naar Eindhoven en uit het oog verloren. De Kabouterbus werd vooral gebruikt om de kinderen op te halen en terug te brengen op vaste
punten in de stad. We hadden om de beurt "busdienst" en werkten dan minstens twee uur per dag langer! Ben erg benieuwd of er meer reakties komen. Heb ook foto's uit die tijd.
Lees mijn ingezonden bijdrage >>

Naam: Maaike van der Schaaf
Email: m.vdschaaf@tiscali.nl

Ik ben vroeger een tijdje in het kabouterhuis geweest en ik kan me vaag daar wat van herinneren. Het was ongeveer in de jaren 59/60. Weet iemand nog of ken iemand een zuster die volgens mij Lenie heette. Het was denk ik in West want wij woonden in de Uitgeeststraat. Oud West Bedankt vast als iemand wat weet. Het zou zo leuk zijn als ik nog eens daar kon kijken. Zal de foto eens opzoeken die ik nog moet hebben.

Naam: Fred Kolijn

In 1951/1952 ben ik een van de kinderen geweest die in het Kabouterhuis heeft vertoefd. De foto's roepen herinneringen op. De hoogtezon, de middagslaapjes en melk met vellen. Het verblijf aldaar moet een enorme indruk bij mij hebben gemaakt. Nog steeds, als ik aldaar in de buurt ben, komen de herinneringen van meer dan 55 jaar naar boven.

Wilt u reageren op de inhoud van deze pagina? tekent u dan ons gastenboek even >>

Terug naar de vorige pagina <<