|
Smoezen in de Anne
Frankzaal
In dezelfde week
dat de witte paardenkastanje van Anne Frank omwoei en de
RTL-correspondent Midden-Oosten Connie Mus (1950-2010) werd
begraven opende de Liberaal Joodse Gemeente(LJG) in de
hoofdstad haar nieuwe synagoge: ’Beth Jisraëel’. Deze week
aan de Zuidelijke Wandelweg in gebruik genomen. Na twaalf
jaar voor twaalf miljoen euro.
De Zuidelijke
Wandelweg verbindt het RAI-station-gebied met de Amstel. Het
eerste wegdeel is verklaard tot Zuid-As en danig in de
verbouwing. Halfweg maakt de Kleine Wetering, de vaart rond
Zorgvlied, een bocht en loopt de weg er parallel mee langs
deze begraafplaats. Voor vele wandelaars een stukje rustiek
Amsterdam.
Maar het is ook Zuidrand Rivierenbuurt Amsterdam, zwaar
getroffen in de Tweede Wereldoorlog door het wegvoeren van
haar grote joodse bevolking. Reden tot gepaste
feestelijkheid nu. Joodse mensen in ons land kunnen hier hun
religiositeit gezamenlijk vrij beleven in monumentale
nieuwbouw. Ik vraag me af, onzeker en bang voor te grote
woorden, of het ook een monument voor heel Amsterdam het
land, de vrijheid van godsdienst, kan worden. Ik hoop het.
Modern licht en zorgvuldig op optimaal ruimtelijke benutting
ontworpen door Architectenbureau SEARCH. 'De hoofdfunctie
van het gebouw is niet meteen duidelijk', zegt architect Uda
Visser, 'het is multifunctioneel'. (HET PAROOL 24/8/2010)
Op hoogtijdagen toch ruim genoeg 1000 mensen voor viering te
herbergen.
De Thorarollen worden tussen de mensen voorgelezen met de
katheder de ‘biema’ centraal. De ‘Aronkast’ er vlakbij.
Bedoeld om iedereen erbij te betrekken. Beneden is ook de
makariazaal voor feesten en partijen. Op andere verdiepingen
zijn een bibliotheek, dialoogzaal, keuken, mikwe voor
ritueel baden, jongerenlounge etc.
Op de eerste verdieping de Anne Frankzaal voor de ‘kidoesj’,
de zegening aan het begin van de sjabbat. Ook ideaal om te
smoezen zegt de rabbijn.
Men komt er nu over een nieuw pad links. Het oude
Wilgenlaantje langs het water is ervoor omgeleid. Er komt
een vijver waardoor het pad straks over een brug zal gaan.
Op langere termijn zal de synagoge op een schiereiland
liggen.
Blijft dit pad voor iedereen open, vragen mensen zich af.
Dat zou moeten kunnen naar mijn idee. Het oude Wilgenlaantje
wordt anders door de buurt helemaal ingeleverd. Plus dat de
synagoge dan wel erg apart staat. Kan de noodzaak van de
vijveraanleg niet ook nog eens worden bekeken?
De tafeltennisclub Tempo Team zou dan kunnen blijven in de
naastgelegen accommodatie. Toch ook om mee te wegen en te
bedenken.
Als blikvanger ziet men een groot zevenarmig raam naar de
vorm lijkend op de menora kandelaar. „Wij zien er de boom
des levens in” zei LJG-voorzitter tegen TROUW(29/07/2010).
„Sommige mensen vinden het een gigantische toren van Babel”
en ook hijzelf had eerst moeite met de omvang. ‘Maar met
haar groeiend aantal leden kan de gemeente weer vooruit.’
Bewonersvereniging De (aangrenzende) Mirandabuurt was bang
dat het te ‘hoog en bunkerachtig’ zou afsteken tegenover
kwetsbare laagbouw. De toegezegde transparantie en openheid
zou onvoldoende worden. We kunnen nu zelf zien of en in
hoeverre ze gelijk krijgen. Of dat het ‘paviljoen’ dat de
LJG voor ogen had is gerealiseerd.
'De synagoge is zo gebouwd, dat we in contact staan met de
omgeving. Wij zijn een deel van de samenleving en dit dragen
wij ook uit', verklaarde rabbijn Menno ten Brink in HET
PAROOL. Typerend voor liberaal joodse religiebeleving: de
schrift niet los van de samenleving beleven.
Het rechthoekig gebouw komt met één (korte) zijkant direct
aan de straat. Waardoor men pal recht voor de synagoge tegen
een hoge dichte muur aankijkt. Tot ergernis van sommige
passanten de afgelopen tijd. De rest van het gebouw was toen
nog aan het beeld onttrokken. Hopelijk vergoedt dat vanaf nu
veel. Ik vrees dat het confronterend blijft. Moest en moet
dat nu echt zo? Zelfs al vraagt de bestemming zekere
beslotenheid?
De grijze muur draagt een Hebreeuwse tekst in witte stippen.
Een overbuurman, nieuwsgierig uiteraard, vroeg de tekst op.
Het blijkt Psalm 16 vers 8 te zijn:
IK HOUD DE HEER ALTIJD VOOR OGEN
HIJ IS AAN MIJN ZIJDE
MIJ ZAL NIETS OVERKOMEN
Ik wens de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam een veilig,
comfortabel en voorspoedig thuis..
Jos Zuijderwijk - 30 augustus 2010
E-mail:
zuyde038@planet.nl
Meer werken op:
www.gedichten.nl/schrijver/jos+zuijderwijk
Terug naar de vorige pagina << |
