265 - Gedeporteerden uit de Dintelstraat

 
 
Tijdens het schrijven van het verhaal over de Dintelstraat in de oorlog hoorde ik voor het eerst van een familie bij ons uit de straat die in de loop van de oorlog verdwenen was. Het betrof de familie De Solla, Dintelstraat 55 hs. De redactie van Geheugen van Plan Zuid plaatste zeer terecht een digitale gedenksteen voor deze vader, moeder en zoon in mijn verhaal en zo kwam ik in aanraking met het Joods Monument. Vanaf dat moment werd het me duidelijk hoeveel mensen er uit de Dintelstraat gedeporteerd zijn tijdens de oorlog. En langzamerhand begon ik het als een opdracht te zien om een verslag te maken van mijn bevindingen.


"Mijn" stukje Dintelstraat 
Ik heb gekozen voor ‘mijn’ stukje van de Dintelstraat, tussen de Geleenstraat en de Niersstraat. Aan de oneven kant loopt de nummering van 29 tot en met 61, aan de even kant van 74 tot en met 106. Ergo 17 nummer s oneven en 17 nummers even. Er zijn 104 woningen in mijn stukje. Bij alle woningen is het mogelijk dat de zolderverdieping onderverhuurd is. Dat zou verklaren waarom er op sommige nummers veel bewoners zijn op 1 februari 1941. Er woonden op die datum 135 joden in 41 woningen. 20 mensen hebben de oorlog overleefd, de overige 115 zijn omgekomen. Van hen waren er 75 geboren in Amsterdam, 10 in Berlijn, 11 uit andere Nederlandse gemeentes, 1 uit Londen, 1 uit New York, de overige 17 uit Duitsland of nog verder naar het oosten.

55 mensen zijn vermoord in Auschwitz, 48 in Sobibor, 4 in Nederland, 1 in Neuengamme, 1 in Mauthausen, 1 in Buchenwald. Van de overigen is niet duidelijk waar ze omgebracht zijn.

Het jongste slachtoffer was Frederika Madeleine van Coevorden, geboren op 10 november 1941 en vermoord op 26 juli 1942 in Auschwitz. De oudste was Alida van Praag-Blitz, geboren 10 november 1852 te Amsterdam en vermoord op 9 april 1943 in Sobibor.

Het eerste slachtoffer viel op 15 oktober 1941, Edgar Marcus, geboren in Berlijn en 18 jaar oud gedood in Mauthausen. Op 16 maart 1945 viel het laatste slachtoffer. Juda Arnold Toff, geboren in Amsterdam, overleden in Extern kommando Ebensee, 30 jaar oud.

Tot zo ver de kale feiten. De meeste mensen zullen opgepakt zijn bij de grote razzia’s in 1942 en 1943. De hartverscheurende taferelen die zich ongetwijfeld afgespeeld zullen hebben, de onzekerheid op de verzamelplaats, het Daniel Willinkplein, de ontberingen tijdens het transport en ten slotte het afschuwelijke einde, dat alles zal zich ook voor deze groep voltrokken hebben.

Het voor mij persoonlijk meest frappante vind ik dat ik nooit iets gehoord heb van mijn ouders over wat zich in de straat heeft afgespeeld in die jaren. 135 mensen weggevoerd, bijna 40% van de huizen leeg, dat moet toch diepe indruk gemaakt hebben. Maar er werd niet over gesproken, ik heb dat verteld in mijn stukje over de Dintelstraat in de oorlog. Ja, er waren joden weggevoerd en ja, er waren wel eens huiszoekingen gedaan, maar over de deportaties uit ons stukje straat wist ik niets. Ook mijn oudere broer en zus wisten niets. Er werd niet over gesproken.

Met dit verslagje wil ik een eresaluut brengen aan mijn weggevoerde straatgenoten en ik wil met nadruk hun namen nog een keer noemen.    
 
   
Max Booleman

Joel Nathan van Coevorden
Jutta Rebekka Elfride van Coevorden-Wahlburg
Frederika Madeleine van Coevorden

Martin Jungermann
Eva Jungermann-Komkommer
Henriette Rebecca Metz
Jacques Hans Jungermann

Ernst Egon Aronstein

Mozes van Praag
Roza van Praag-Davidson
Selma van Praag

Maurits de Jongh
Rachel de Jongh-Polak
Salomon Polak

Jacob de Lange Judith de Lange-Roos
Abraham de Lange

Marcus Spijer
Elsje Spijer-Roselaar
Willem Spijer
Herman Spijer

Meijer Cohen
Grietje Cohen-van Frank

Joseph Smit
Rebecca Smit-van Praag
Herman Smit
Isidore Smit
Alida van Praag-Blitz

Jacob Rabbie
Marianne Rabbie-Polak
Samuel Rabbie

Jeane Haagens

Benedictus Zurel

Hartog Pimontel
Mietje Pimontel-Heimans
Judith de Jong-Pimontel
Max Pimontel

Abraham Hilsum

Philip de Solla
Anna de Solla-Blaaser
René de Solla

Jacob Reens

Maurice Cane
Elisabeth Cane-Wesse

Cato Mock
Wilhelmina Mock

Martin Bornstein

Dina Kwetsie

Sophia Bonn-Hartog
Frieda Bonn

Esther Marianne Polak 
Sofie Mia van Bueren 
Soesman Polak
Marianne Polak

Susanna Bing

Henriëtte Pool

Meyer de Lange 
Suzanna de Lange-Roos

Maurits Jacob Cohen
Branca Cohen-van Amerongen
Aline Marian Cohen
Lea van Amerongen

Rachel Sophia Wolf-Zeckendorf

Alida Swaab

Levie Metz
Klaartje Metz-Bobbe
Ribca Metz
Simon Metz

Max Manfred Grünfeld
Hermine Gertrud Grünfeld-Oppenheim
Rolf Wolfgang Grünfeld
Peter Grünfeld

Lina Bachrach-Schwarzenberger

Rodi Wall

Moritz Flesch
Paula Flesch-Hofbauer

Hermine Pagener-Meyer
Bernhard Pagener
Gretel Pagener

Kurt Sinasohn
Alice Sinasohn-Wolff

Joseph de la Bella
Hendrika de la Bella-Fredrikstadt
Daniel de la Bella

Jesaia Bosboom
Leah Bosboom-Spijer
Mathilda Bosboom

Siegmund Epstein

Siegfried Lay
Henriette Lay-Bloch
Margot Ellen Lay

Juda Arnold Toff
Cato Toff-Neeter

Jacob Wessel
Grietje Wessel-Trompetter

Richard Marcus
Klara Marcus-Bernstein
Edgar Marcus
Ralph Marcus

Adolf Mielzynski
Henriette Mielzynski-Cohn

Hermanus Kijzer
Hedwig Margarete Kijzer-Manasse
Rolf David Kijzer

Victor van Amerongen
Marianne van Amerongen-Stork
Juda J. van Amerongen

Esther Benninga

Sjloema Meier Sjer
Sofia Sjer
Jenny Sjer

Rosa Johanna Becher-Oppenheimer

Rosa Abrahamson-Löwenbach

Olga Lef-Grünstein


Arend Meijer, 16 april 2013


Bron gegevens digitale gedenksteen: www.joodsmonument.nl    


You have no rights to post comments

Reacties  

 
# DeurloostraatC.Cranendonk 06-11-2013 13:57
Wat een geweldig eerbetoon aan de omgekomen bewoners van da Dintelstraat; zijn er ook gegevens bekend van gedeporteerde bewoners van de Deurloostraat? Zelf heb ik daar 20 jaar gewoond en heb goede herinneringen aan die tijd.
 
 
# Mr.Jack van Ommen 14-12-2013 20:59
Heeft U ooit een Philippus van der Most gekend die op Deurlostraat 109 II woonde in de orlog?Hij werd gearresteerd op 4 april 1944 met onze vader. Maar daarna komt zij naam nooit meer ergens weer opduiiken. Het blijft mij nog altijd een raadsel hoe hij daar bij de ouders van Henk Dioenske teregt kwam en daarna nooit meer iets gehoord hebben, en wannerr hij vrijgelaten werd. Misschien kent U namen van buren die rond hem woonden.
 
 
# tav Jack van OmmenNel Cranendonk 31-12-2013 13:20
In antwoord op uw vraag deel ik u mede dat ik pas vier jaar was toen ik in de Deurloostraat kwam wonen. Wij woonden aan de ''even'' kant recht tegenover de familie Hinkes. Na de oorlog kwam de familie Groenteman, ook in de Deurloostraat tegenover ons wonen. Iets terug in de straat woonde de familie Polak. Ik weet nog meer namen maar ik vrees dat deze mensen of verhuisd of, en dat is realistischer, zijn overleden.
Ik weet wel dat je in het Amsterdams Archief kunt zoeken op huisnummer naar vorige bewoners. Ik denk echter dat u daar allang bent geweest.
Het spijt mij dat ik niet meer voor u kan betekenen.
 
 
# Joods MonumentJos 06-11-2013 14:57
Jazeker kijk maar eens op: www.joodsmonument.nl en zoek op "Dintelstraat"
 
 
# DintelstraatHans Krijl 28-04-2013 20:18
115 bewoners van de Dintelstraat vermoord. Aleen al van de Dintelstraat waar ik toen onwetend op school zat.
Niet aan denken voor het slapen gaan.