Ingezonden door Jos Zuijderwijk

Terug naar de vorige pagina <<

 

index ingezonden

Pagina van Jos Zuijderwijk

Smoezen in de Anne Frankzaal

In dezelfde week dat de witte paardenkastanje van Anne Frank omwoei en de RTL-correspondent Midden-Oosten Connie Mus (1950-2010) werd begraven opende de Liberaal Joodse Gemeente(LJG) in de hoofdstad haar nieuwe synagoge: ’Beth Jisraëel’. Deze week aan de Zuidelijke Wandelweg in gebruik genomen. Na twaalf jaar voor twaalf miljoen euro.

De Zuidelijke Wandelweg verbindt het RAI-station-gebied met de Amstel. Het eerste wegdeel is verklaard tot Zuid-As en danig in de verbouwing. Halfweg maakt de Kleine Wetering, de vaart rond Zorgvlied, een bocht en loopt de weg er parallel mee langs deze begraafplaats. Voor vele wandelaars een stukje rustiek Amsterdam.
Maar het is ook Zuidrand Rivierenbuurt Amsterdam, zwaar getroffen in de Tweede Wereldoorlog door het wegvoeren van haar grote joodse bevolking. Reden tot gepaste feestelijkheid nu. Joodse mensen in ons land kunnen hier hun religiositeit gezamenlijk vrij beleven in monumentale nieuwbouw. Ik vraag me af, onzeker en bang voor te grote woorden, of het ook een monument voor heel Amsterdam het land, de vrijheid van godsdienst, kan worden. Ik hoop het.

Modern licht en zorgvuldig op optimaal ruimtelijke benutting ontworpen door Architectenbureau SEARCH. 'De hoofdfunctie van het gebouw is niet meteen duidelijk', zegt architect Uda Visser, 'het is multifunctioneel'. (HET PAROOL 24/8/2010)
Op hoogtijdagen toch ruim genoeg 1000 mensen voor viering te herbergen.
De Thorarollen worden tussen de mensen voorgelezen met de katheder de ‘biema’ centraal. De ‘Aronkast’ er vlakbij. Bedoeld om iedereen erbij te betrekken. Beneden is ook de makariazaal voor feesten en partijen. Op andere verdiepingen zijn een bibliotheek, dialoogzaal, keuken, mikwe voor ritueel baden, jongerenlounge etc.
Op de eerste verdieping de Anne Frankzaal voor de ‘kidoesj’, de zegening aan het begin van de sjabbat. Ook ideaal om te smoezen zegt de rabbijn.

Men komt er nu over een nieuw pad links. Het oude Wilgenlaantje langs het water is ervoor omgeleid. Er komt een vijver waardoor het pad straks over een brug zal gaan. Op langere termijn zal de synagoge op een schiereiland liggen.
Blijft dit pad voor iedereen open, vragen mensen zich af. Dat zou moeten kunnen naar mijn idee. Het oude Wilgenlaantje wordt anders door de buurt helemaal ingeleverd. Plus dat de synagoge dan wel erg apart staat. Kan de noodzaak van de vijveraanleg niet ook nog eens worden bekeken?
De tafeltennisclub Tempo Team zou dan kunnen blijven in de naastgelegen accommodatie. Toch ook om mee te wegen en te bedenken.

Als blikvanger ziet men een groot zevenarmig raam naar de vorm lijkend op de menora kandelaar. „Wij zien er de boom des levens in” zei LJG-voorzitter tegen TROUW(29/07/2010).
„Sommige mensen vinden het een gigantische toren van Babel” en ook hijzelf had eerst moeite met de omvang. ‘Maar met haar groeiend aantal leden kan de gemeente weer vooruit.’
Bewonersvereniging De (aangrenzende) Mirandabuurt was bang dat het te ‘hoog en bunkerachtig’ zou afsteken tegenover kwetsbare laagbouw. De toegezegde transparantie en openheid zou onvoldoende worden. We kunnen nu zelf zien of en in hoeverre ze gelijk krijgen. Of dat het ‘paviljoen’ dat de LJG voor ogen had is gerealiseerd.

'De synagoge is zo gebouwd, dat we in contact staan met de omgeving. Wij zijn een deel van de samenleving en dit dragen wij ook uit', verklaarde rabbijn Menno ten Brink in HET PAROOL. Typerend voor liberaal joodse religiebeleving: de schrift niet los van de samenleving beleven.

Het rechthoekig gebouw komt met één (korte) zijkant direct aan de straat. Waardoor men pal recht voor de synagoge tegen een hoge dichte muur aankijkt. Tot ergernis van sommige passanten de afgelopen tijd. De rest van het gebouw was toen nog aan het beeld onttrokken. Hopelijk vergoedt dat vanaf nu veel. Ik vrees dat het confronterend blijft. Moest en moet dat nu echt zo? Zelfs al vraagt de bestemming zekere beslotenheid?

De grijze muur draagt een Hebreeuwse tekst in witte stippen. Een overbuurman, nieuwsgierig uiteraard, vroeg de tekst op.
Het blijkt Psalm 16 vers 8 te zijn:

IK HOUD DE HEER ALTIJD VOOR OGEN
HIJ IS AAN MIJN ZIJDE
MIJ ZAL NIETS OVERKOMEN

Ik wens de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam een veilig, comfortabel en voorspoedig thuis..

Jos Zuijderwijk - 30 augustus 2010
E-mail: zuyde038@planet.nl
Meer werken op: www.gedichten.nl/schrijver/jos+zuijderwijk

omhoog

Terug naar de vorige pagina <<